Saint Hilarion Kalesi, Sent Hilaryon kalesi, Aziz Hilaryon kalesi (St.Hilarion), Beşparmak Dağları üzerinde kurulan üç kaleden en batıda yer alanıdır.
St. Hilarion Kalesi’ne ulaşmak için Girne-Lefkoşa karayolunun Boğaz bölgesinde yer alan kaleye ulaşan dağ yolundan ilerlemeniz gerekiyor. Lefkoşa’dan Girne’ye doğru giderken solda, Girne’den Lefkoşa’ya gelirken sağ tarafta kalmaktadır. Yola girdikten sonra durmak, fotoğraf ve video çekmek yasaktır askeri bölge olduğu için. Zirveye çıkmayı düşünüyorsanız kesinlikle rahat bir ayakkabı ve rahat elbiseler giymelisiniz ve yanınızda omuz çantası yerine sırt çantası bulundurmanız tavsiye edilir.
ST.Hilarion Kalesi’nin ziyaret saatleri; Yazın (Nisan/Ekim) 09.00-18:00 saatlerinde ( Son giriş: 16:30’da),
Kışın ise; (Kasım/Mart) 09:00-17:00 saatleri arasındadır. (Son giriş: 14:30)
St.Hilarion Kalesi giriş ücreti 15 TL’dir. (09.10.2022)
Ada halkını olası Arap akınlarına karşı korumak ve muhtemel saldırılara karşı uyarmak amacıyla inşa edilmiştir. Kalenin kesin yapılma tarihi bilinmemekle birlikte. M.S. 11. yüzyılda Bizanslar tarafından gözetleme kulesi olarak yapıldığı sanılmaktadır.
Kale, bugünkü adını Kudüs’ün Araplar tarafından fethinden sonra Kıbrıs’a göç eden ve ömrünün son yıllarını burada ibadetle geçiren bir keşişten almıştır.
İlk temel taşlarında Orta Çağ kalıntıları bulunduğu Kale’de Lüzinyanlar döneminde odalarda mimari değişikliklerin yapılarak son halinin günümüze kadar gelmiş olabileceğini 1988 yılında adayı ziyaret eden belgesel yönetmeni Tekin Gün Saint Hilarion Kalesi makale yazısında geçmektedir
Bizans döneminde onarımdan geçen kale, 1489 yılında Venedikliler’in adayı ele geçirmesiyle boşaltılmış ve kaderine terk edilmiştir.
Deniz seviyesinden 700 metre yüksekte oldukça sarp iki tepe üzerinde yer alır
Kale üç ayrı bölümden oluşmaktadır. En alt bölümde yer alan ana girişi koruyan savunma yeri Bizanslılar tarafından 11.yy’da güçlendirilmiştir. Aşağı bölüm atlar ve askerler için kullanılmaktaydı. Orta bölümde, kralın sarayı, mutfak ve kilise yer almaktadır. Bu bölümde bir de su deposu bulunur. Yukarı Kalenin girişinde bir Lüzinyan Kapısı vardır. İki zirvenin ortasında ise bir avlu bulunmaktadır. Soylular doğu bölümünde ikamet ederler, mutfak ve diğer gündelik odalar ise batı bölümünde yer alırdı. Kraliyet konutunun ikinci katında bulunan Kraliçe Penceresinden (gotik tarzda oyulmuş bir pencere) çevrenin panoraması doyumsuzdur. En üstteki bölümde ise Prens John kulesi bulunmaktadır.
Bir Haçlı kalesi olan St. Hilarion’u diğer benzerlerinden ayıran önemli bir özelliği, savunma ve korunma işlevine ek olarak, işgal, iç çatışma ve salgın dönemlerinde, kraliyet ailesinin ikametgâhı olarak da kullanılmasıdır. Sıcak yaz aylarında iç bahçesinin serinliği ve manzarasının güzelliğinin bu seçimde rol oynadığı söylenebilir.